Domki Góralskie i apartamenty w sercu Podhala
Zarezerwuj telefonicznie
+48 721 111 799
Przyjeżdżając na wakacje w okolice Tatr, wyjątkowo łatwo jest zauważyć odmienność Podhala od reszty Polski. Oprócz pięknych górskich krajobrazów i wielu atrakcji dla amatorów sportów zimowych, region ten słynie także ze swojej bogatej i wyjątkowo ciekawej kultury. Wybierając się na Podhale, warto doświadczyć i zagłębić się w tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie. Jakie elementy kultury podhalańskiej można więc poznać, wynajmując domki w górach? W dzisiejszym wpisie przedstawimy te najważniejsze.
Mówi się, że kultura podhalańska jest jedną z najbardziej unikatowych, a jednocześnie wykazującą najwięcej obcych wpływów. Widać to doskonale w gwarze, w której doszukać się można wielu zapożyczeń z innych regionów podkarpackich, a także języków słowackiego i węgierskiego. Niemniej jednak jest to niezwykle ważny element kulturowy, który wskazuje na duże związanie z regionem górskim i religią, co potwierdzają unikatowe słownictwo lub zwyczaje językowe. Będąc na Podhalu, z pewnością warto zaczerpnąć lokalnej gwary, by w pełni docenić kulturę tego regionu. W łatwy sposób można doświadczyć jej, słuchając pieśni góralskich w karczmach czy restauracjach, gdzie oprócz dialektu da się usłyszeć także akompaniament tradycyjnych dźwięków instrumentów takich jak gęśle, złóbcoki i basy.
Niezbyt urodzajne ziemie pozwalały na uprawę ograniczonych gatunków roślin m.in. ziemniaków, kapusty i zboża. Podhale było od wielu wieków regionem rolniczym, głównie związanym z wypasem owiec i baranów dlatego wiele potraw zawiera także ich mięso. Kuchnia góralska jest prosta i sycąca, składająca się głównie z wyżej wspomnianych produktów. Choć nie należy do wykwintnych, ciężko nie docenić jej smacznych walorów. Będąc na Podhalu koniecznie warto spróbować kwaśnicy - słynnej zupy na bazie kiszonej kapusty i mięsa, najczęściej baraniny. W odróżnieniu od dobrze znanego kapuśniaka nie zawiera ona dodatków w postaci warzyw. W lokalnych restauracjach znaleźć można także moskole, czyli tradycyjne placki z ziemniaków, nieco rzadziej już spotykana jest czosnianka i bryjka, potrawa przygotowywana z mąki gotowanej w osolonej wodzie i omaście ze słoniny lub masła.
Mówiąc o słynnych podhalańskich potrawach, nie można zapomnieć o oscypku, tradycyjnym twardym wędzonym serze powstałym z mleka owczego.
Architektura to bardzo ważna część dziedzictwa kulturowego. Kierując się na Podhale, ciężko jest nie zauważyć charakterystycznych domków góralskich na terenie Zakopanego i jego okolic. Tradycyjne budowle odznaczają się przemyślaną konstrukcją dostosowaną do trudnych warunków atmosferycznych. Domki zbudowane są z drewna, konkretniej świerku i cechuje je obecność wielu elementów ozdobnych, rozbudowanych tarasów, balkonów i charakterystycznych spadzistych dachów. Współczesne góralskie domki w Zakopanem wykorzystują nowoczesne elementy, zachowując jednocześnie tradycyjne zasady. Widać to nie tylko w prywatnym budownictwie, ale także w komercyjnych obiektach takich jak Chochołowskie termy, o których wspominaliśmy w poprzednim wpisie. W ten sposób krajobraz Podhala wciąż zachowuje swoją tradycję unikatowości jednocześnie dostosowując swoją architekturę do potrzeb współczesnego budownictwa - można o tym przeczytać więcej w naszym wpisie, w którym opisujemy współczesne domki góralskie w Zakopanem.
Skarbem architektury podhalańskiej są budowle sakralne, z czego najsłynniejszy Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Region ten jest niezwykle bogaty w urokliwe kapliczki i skanseny-muzea, które zdecydowanie warte są odwiedzenia przez przyjezdnych chcących podziwiać piękno architektury i kultury z tego regionu.
Góralska sztuka ludowa jest na Podhalu wszechobecna. W wielu miejscach można podziwiać kunszt kaletnictwa w postaci skórzanych wyroków ozdobionych kolorowymi metalowymi elementami i haftami takich jak pasy, torby czy kierpce. Popularne jest także odlewnictwo - ciupagi, dzwonki, a także biżuteria. Pięknym regionalnym rzemieślnictwem docenianym przez turystów są także kolorowe hafty i malunki na szkle, a także galanteria. Sztuka podhalańska wykorzystuje kolorowe motywy inspirowane naturą, często można się w niej doszukać różnorodnych kwiatów.
Co ciekawe krajobraz Tatr oraz sztuka i kultura góralska już od XIX stanowi inspirację dla artystów z całej Polski. W czasach zaborów folklor podhalański, co prawda nieco omylnie, kojarzony był z żywą polskością, co skutkowało jego niezwykłą popularyzację. W stronę Tatr kierowała się śmietanka kręgów artystycznych ze wszystkich okupowanych terenów, która następnie wychwalała piękno tego regionu w swoich dziełach.
Jak widać, kultura góralska to temat wyjątkowo obszerny. Wybierając się na urlop w tych stronach, zdecydowanie warto docenić piękno nie tylko malowniczych tatrzańskich krajobrazów, ale także od wielu lat kultywowanych tradycji ludowych.
Jak widać, kultura góralska to temat wyjątkowo obszerny. Wybierając się na urlop w tych stronach, zdecydowanie warto docenić piękno nie tylko malowniczych tatrzańskich krajobrazów, ale także od wielu lat kultywowanych tradycji ludowych.